تألیف و ترجمه: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون
 
 


 
واکنش‌های آلرژیک به نیش پشه با عکس العمل‎هایی توصیف می‌شوند که از نظر میزان برآمدگی ایجاد شده پس از نیش زدن پشه متفاوت می‎باشند. شایان ذکر است که این برآمدگی، خارش دارد و ایجاد شدن آن در اثر گزیدگی متداول می‎باشد. ادامه‎ی مطالب این مقاله را مطالعه نمایید تا در این خصوص اطلاعات بیشتری به دست آورید . . .
پشه، یکی از حشرات به ظاهر بی ضرر به حساب می‎آید که تقریباً از هر موجود زنده‎ای تغذیه می‎کند. با این حال، پشه‌های ماده برای زنده ماندن به خون انسان نیاز دارند. پشه‎ها، خرطوم بلند خود را وارد پوست انسان می‎کنند و از طریق آن بزاق ترشح می‎کنند. این بزاق حاوی پروتئین‌هایی است که از لخته شدن خون انسان جلوگیری می‎کنند و نیز جریان خون را در دهان پشه نگه می‎دارند. در واقع، این پروتئین است که باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک به نیش پشه در برخی از افراد می‎شود.

واکنش به نیش پشه

ممکن است نشانه‌های ایجاد شده در افراد، به واسطه‎ی نیش پشه از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند. به علاوه، این نشانه‎ها می‌توانند بلافاصله پس از نیش زدن پشه ظاهر شوند یا ممکن است کمی دیرتر نمایان گردند. واکنش عجیب و غریب به نیش پشه، متورم شدن نواحی اطراف نیشی است که خارش زیادی دارد. اگر شخص، ناحیه‎ی گزیدگی را بخاراند، ممکن است پس از گذشت مدت زمانی، تورم قرمز رنگی در آن ناحیه ایجاد شود. خاراندن بیش از حد می‎تواند منجر به آلوده شدن محل گزیدگی گردد. لازم به ذکر است که امکان دارد این عفونت ایجاد شده، به درمان جداگانه‎ای نیاز داشته باشد. واکنش‌های آلرژیک به نیش پشه در عرض چند ساعت یا حداکثر طی یک روز کاهش می‎یابند. در نهایت درمان کردن نیش پشه در طی یک دوره‎ی زمانی شدت علائم را کاهش می‎دهد به سبب آن که بدن، سیستم ایمنی و دفاعی را در برابر این پروتئین‌ها ایجاد می‌کند. واکنش آلرژیک به نیش پشه در کودکان، بسیار رایج می‎باشد زیرا آن‌ها هنوز نمی‎توانند در بدنشان یک سیستم دفاعی در برابر نیش پشه ایجاد نمایند.

واکنش آلرژیک به نیش‎های پشه

در مورد افرادی که از واکنش‌های آلرژیک رنج می‌برند، گفته می‌شود که مبتلا به "سندرم پشه" هستند. نشانه‌های مربوط به سندرم پشه عبارتند از برآمدگی‎های بزرگ، تورمی که به ناحیه‎ی گزیدگی محدود نمی‌گردد، کبودی، تاول و غیره. در موارد نادر، ممکن است این نشانه‎ها افزایش یابند و علائمی نظیر آنژیوادم و آنافیلاکسی را نیز در فرد ایجاد نمایند یا ممکن است علائم مربوط به بیماری آسم را شدیدتر کنند. سندرم پشه، بسیار نادر است و بر روی افرادی تأثیر می‎گذارد که یک سابقه با واکنش‌های مشابه دارند.

گروه در معرض خطر

به رغم آن که پشه‎ها می‌توانند هر کسی را نیش بزنند، افراد خاصی وجود دارند که بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به نیش پشه و واکنش‌های آلرژیک حاصل از آن قرار دارند. بر طبق شرایط یک پژوهش، دو میلیون آمریکایی در معرض خطر ابتلا به واکنش‌های آلرژیک مربوط به نیش‎های پشه، زنبور و زنبور عسل قرار دارند. موارد زیر، گروه‎های در معرض خطر واکنش‌های آلرژیک به نیش پشه را مشخص می‎کنند.
• کارگرانی که در مناطق باتلاقی کار می‎کنند؛
• افرادی که در نزدیکی مناطق باتلاقی یا فاضلاب‎های رو باز سکونت دارند؛
• کودکان و سایر افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند؛
• افرادی که مبتلا به بیماری‌های نقص ایمنی از قبیل ایدز و سرطان می‎باشند.
اگر شما نیز جزء این گروه در معرض خطر هستید، تنها راهی که می‌توانید به کمک آن از بروز واکنش‌های آلرژیک جلوگیری نمایید، پیش گیری کردن از خود نیش زدن پشه می‎باشد. اگر برایتان امکان پذیر نیست که از مکان زندگی پشه‎ها دوری نمایید، دست کم اطمینان حاصل نمایید که تمام بدنتان را به خوبی پوشانده‎اید.

تشخیص و درمان

تشخیص، به نتایج حاصل از تست پوست که از "عصاره‎ی تمام بدن پشه" استفاده می‌کند، بستگی دارد. تست جذب ماده‌ی رادیو اکتیو (یا RAST)، یک تست بسیار مؤثر می‎باشد که وجود ایمونوگلوبولین E (یعنی IgE) را در مقابل مواد آلرژی زای گوناگون نشان داده شده در خون بیمار آشکار می‌سازد. درمان واکنش‌های آلرژیک شامل استفاده از کورتیکو استروئیدها یا آنتی هیستامین‌های خوراکی می‎باشد. واکنش آلرژیک آنافیلاکسی را می‌توان با تزریق آمپول‎های حاوی نیش حشرات، درمان نمود. مصرف روزانه‎ی ستیریزین هیدرو کلراید در طول فصل تابستان (که نیش پشه بسیار رایج می‎باشد) نیز به افراد مبتلا به آلرژی‎های شناخته شده‎ی مربوط به پشه‏ها، کمک بسیار زیادی می‌کند.
در حالی که واکنش‌های آلرژیک به نیش‎های پشه واقعاً قابل توجه هستند، مشکل واقعی پشه‌ها به شکل مالاریا و تب دنگ بروز می‎کند. این دو بیماری در کشورهای گرمسیری بسیار رایج می‌باشند. بیماری‎های مالاریا و تب دنگ می‌توانند زندگی یک فرد را در صورتی که درمان مناسب را دریافت نکند، به خطر اندازند.
همان طور که در مطالب بالا بیان شد، بهترین راه برای درمان واکنش‌های آلرژیک به نیش پشه، پیش گیری است. استفاده از مواد دفع کننده‎ی حشرات که دی اتیل تولو آمید (یا DEET) دارند یا استفاده از ماسک‎های توری، بهترین روش‎های محفاظت در برابر نیش پشه به شمار می‌روند. به علاوه، همراه داشتن داروهای ضد آلرژی خود هنگام رفتن به مناطق زندگی پشه‎ها نیز کار عاقلانه‎ای خواهد بود. با این حال، اگر شما برخی از نشانه‎های غیر معمول مانند دشواری در تنفس یا تورم بیش از حد در هر بخشی از بدن را تجربه نموده‎اید، بهتر است که با یک پزشک مشورت نمایید.